Mogiła 260 Żydów – Jasło – Podzamcze

FotografiaCmentarzeMogiła 260 Żydów - Jasło - Podzamcze

Miejsce zbiorowego mordu żydowskich mieszkańców Kołaczyc. To tutaj zastrzelono 260 osób, wyznawców religii mojżeszowej. Mogiła jest znakiem pamięci, tych strasznych czasów.

Jeśli chodzi o historię żydów na terenie Kołaczyc, to dokument z 1783 roku mówi że „W mieście nie ma nawet jednego Żyda, w związku z czym sytuacja miejscowych obywateli jest lepsza”. Privilegium de non tolerandis Judaeis – zakaz osiedlania się Żydów obowiązywał do 1867 r., chociaż niezbyt rygorystycznie był przestrzegany, ponieważ w 1676 r. mieszkały tu dwie rodziny żydowskie, a w 1824 r. jedna. W 1880 r. mieszkało w Kołaczycach 115 Żydów, a w 20 lat później – 247, tj. 13,8% ogółu mieszkańców. Pod koniec wieku XIX Kołaczyce utraciły prawa miejskie. W drugiej połowie XIX w. powstał tu liczący się ośrodek chasydyzmu. Od 1896 r. działało w środowisku żydowskim Towarzystwo Zaliczkowe, na którego czele stał Mojżesz Wolf. Do wybuchy I wojny światowej lokalna społeczność żydowska liczyła ok. 300 osób.

Gwiazda dawida

Lasy w okolicach Jasła, skrywają wiele tajemnic. Jedną z nich dość dobrze skrywaną, jest historia Żydów z Kołaczyc, która wydarzyła się w trakcie II Wojny Światowej. Przed wybuchem II wojny światowej mieszkało tu 250 Żydów. Zajmowali się przede wszystkim drobnym handlem. Niemcy zdobyli Kołaczyce w połowie wrześnie 1939 roku. W grudniu tego samego roku na terenie Kołaczyc utworzony został Judenrat. Latem  1941 roku część żydowskich mieszkańców została przeniesiona do getta w Jaśle. Data utworzenia getta w samych Kołaczycach nie jest znana, ale wiadomo że 12 sierpnia 1942 roku wypędzono wszystkich Żydów z Kołaczyckiego getta i zostali zgonieni na kołaczyckie błonia, tam zostali załadowani na samochody i wywiezieni w kierunku Jasła.

Mogiła w lesie na podzamczu

W lesie w okolicach Krajowic zamordowano wszystkich, których wywieziono. W ciągu kilku miesięcy wyłapano tych, którym udało się uciec z getta a zostali złapani. Ostatnim cadykiem w Kołaczycach był Chaim Baruch Halberstam, prawnuk Chaima, cadyka z Nowego Sącza, założyciela dynastii cadyków z rodu Halberstamów, będący jednocześnie rabinem we Frysztaku.

Mogiła w lesie na podzamczu

Aby dotrzeć do mogiły, proponuje zostawić samochód na parkingu obok nieistniejącej już restauracji.
N 49° 46.628 E 021° 26.787 - Parking

Następnie trzeba udać się na wschód, na miejsce składowania drewna.

N 49° 46.649 E 021° 26.901 - Na miejscu składowania drewna, obok wysokiego dębu, skręcamy w prawo.

Idąc ścieżką, po lewej stronie mijasz brzozę po około 10 metrach skręcamy w lewo. Widać delikatnie wydeptaną ścieżkę.

N 49° 46.657 E 021° 26.942 - brzoza

Na drzewie widać pomarańczową strzałkę, która wskazuje kierunek drogi.

N 49° 46.677 E 021° 26.996 - Mogiła

Uwaga!

Treści, które tworzę na tej stronie, są chronione prawem autorskim. Proszę, nie kopiuj ich ani nie udostępniaj bez mojej zgody.

Jeśli potrzebujesz fragmentu do własnego użytku, chcesz się czymś podzielić lub zapytać o możliwość wykorzystania materiału — napisz do mnie. Chętnie porozmawiam.

Dziękuję za poszanowanie mojej pracy.